بزرگراه چیست؟
طبق تعریف مرکز آمار ایران بزرگراه «راهی است حداقل با چهار خط که مسیر رفت و برگشت آن به‌طور فیزیکی از یکدیگر مجزا و تقاطع‌های آن می‌تواند به صورت همسطح باشد.» به طور خلاصه این تعریف بیان می کند:
در بزرگراه مسیر رفت و برگشت به صورت فیزیکی از هم جدا است.
هرکدام از مسیرهای رفت و برگشت دارای حداقل دو خط عبور هستند.
تقاطع ها با بزرگراه میتوانند به صورت هم سطح باشند. یعنی ممکن است چهارراه یا میدان در نقاطی وجود داشته باشد.
هدف ساخت بزرگراه ها برقراری ارتباط سریع بین نقاط پررفت و آمد شهری است به همین دلیل تا جایی که امکان داشته باشد از تقاطع های هم سطح استفاده نمیکنند. همچنین برای اتصال شهرها نیز از بزرگراه های برون شهری استفاده می شود.
آزادراه چیست؟
آزادراه را میتوانیم نوعی بزرگراه بدانیم که استاندارد های بیشتری در آن رعایت شده است و نوع پیشرفته ای از بزرگراه است. آزادراه ها برای حمل و نقل سریع بین نقاط مختلف کشور طراحی شده اند. به طور مثال در آزادراه ها هیچ گونه تقاطع همسطحی وجود ندارد تا مجبور نباشید سرعت خود را کم کنید یا متوقف شوید.
در آزادراه ها می توانید با سرعت بالاتری نسبت به بزرگراه ها رانندگی کنید. آزادراه برای رانندگی با سرعت های کم نیست بنابراین سرعت کمتر است 70 کیلومتر در ساعت در آزادراه های ایران ممنوع است.
1.در آزادراه تقاطع همسطح نداریم
در بزرگراه ها ممکن است در برخی نقاط تقاطع همسطح و غیر هم سطح داشته باشیم. در آزادراه تمام تقاطع ها غیرهم سطح هستند.
. 2.در آزادراه ورودی و خروجی ها محدود هستند
در بزرگراه ها ممکن است برای ورود به بزرگراه در هر شهر و روستایی نزدیک به بزرگراه یک ورودی و خروجی استاندار یا غیر استاندارد وجود داشته باشد. در آزادراه ها ورودی و خروجی ها بسیار محدود و کم هستند زیر این راهها برای مسافت های طولانی ساخته می شوند ورود و خروج فقط از طریق رمپ ها امکانپذیر است.
. 3.آزادراه ها عوارض دریافت می کنند
به دلیل این که ساخت و نگهداری آزادراه ها بسیار هزینه بر است، برای استفاده از آزادراه ها معمولا باید عوارض پرداخت کنید. این در حالی است که بزرگراه ها رایگان هستند.
4.محدودیت سرعت
در آزادراه ها می توانید با سرعت بالاتری رانندگی کنید. حداقل سرعت در آزادراه 70 کیلومتر و حداکثر آن 120 کیلومتر در ساعت است. این در حالی است که در بزرگراه حداقل سرعت نداریم و حداکثر سرعت مجاز در شرایط خاص 110 کیلومتر در ساعت است..
5.رنگ تابلوها متفاوت است
پس زمینه تابلوها در بزرگراه و آزادراه متفاوت است. در بزرگراه پس زمینه تابلوها به رنگ سبز است در آزادراه ها پس زمینه تابلوها به رنگ آبی است.
6.آزادراه حتما باید شانه راه داشته باشدشانه یک خط عبوری در کناره هر یک از مسیرهای رفت و آمد است. شانه ممکن است آسفالت باشد یا به صورت خاکی باشد. شانه راه برای توقف اضطراری خودروها استفاده می شود. معمولا حرکت خودروها بجز در موارد استثنا روی این این خط ممنوع است.
آزادراه ها حتما باید شانه راه داشته باشند ولی در بزرگراه ها ممکن است در برخی نقاط مسیر شانه راه وجود نداشته باشد.
7.محدودیت تردد
در آزادراه ها تردد عابر پیاده، دوچرخه و موتور سیکلت ممنوع است اما در بزرگراه ها معمولا این ممنوعیت وجود ندارد.
8.راه جایگزین در کنار آزادراه
همیشه در کنار آزادراه ها یک راه جایگزین وجود دارد تا در صورتی که نخواهید از آزادراه استفاده کنید بتوانید از آن راه مسیر خود را طی کنید (مثلا جاده قدیم تهران قم).